Σαν εκπαιδευτικός και έχοντας καθημερινά επαφή με παιδιά και γονείς, ακούω συχνά πολλές ανησυχίες των δεύτερων αναφορικά με τα παιδιά τους. Μία από τις πιο συχνές ανησυχίες που ακούω είναι : «Δεν του/της αρέσει καθόλου να χάνει!». Αλλά δεν είναι και λίγες οι φορές που κάποιο παιδί θα έρθει κλαίγοντας κοντά μου λέγοντάς μου ότι έχασε σε κάποιο παιχνίδι ή αγώνισμα. Πολλές φορές, μια τέτοια αντίδραση μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες σε ένα παιδί. Μία ενδεχόμενη αποτυχία σε κάτι που θεωρείται σημαντικό για εκείνα, μπορεί να οδηγήσει σε εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς, λεκτικής ή/και σωματικής, οργή, θυμό, απογοήτευση, κ.λπ. Ειδικά, σε περιπτώσεις όπου τα παιδιά χαρακτηρίζονται από τελειομανία. Τι μπορεί όμως να κάνει ένας γονιός, ένας/μία εκπαιδευτικός και γενικά άτομα που περιβάλλουν το παιδί και αντιμετωπίζει τέτοιες καταστάσεις;
Αρχικά, σε καταστάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν πολύ έντονα συναισθήματα καλό θα ήταν να κατονομάζουμε αυτά τα συναισθήματα και να δείχνουμε συμπόνια.
Π.χ. «Καταλαβαίνω ότι στεναχωρήθηκες που έχασες» ή «Βλέπω ότι απογοητεύτηκες που δεν κέρδισες». Χρήσιμο είναι το παιδί να αναγνωρίσει αυτό που νιώθει και έπειτα με τη βοήθειά σας να βρει λύσεις για να το ξεπεράσει. Η αναγνώριση του προβλήματος οδηγεί στο ήμισυ της λύσης του.
Ακόμη, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, μπορείτε να επιδείξετε στο παιδί τις σωστές αντιδράσεις σε τέτοιες καταστάσεις.
Για παράδειγμα, αν παίζετε κι εσείς μαζί με τα παιδιά και τύχει να χάσετε σε κάποιο παιχνίδι (ίσως και λιγάκι επίτηδες) δώστε τη δυνατότητα στο παιδί να σας δει να ξεπερνάτε την απογοήτευση της ήττας, να συγχαίρετε τους/τις νικητές/τριες και να συνεχίζετε να παίζετε “κρατώντας το κεφάλι ψηλά” καθ’ όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού. Επισημάνετε παράλληλα τα πράγματα για τα οποία νιώθετε περήφανοι/ες για τον εαυτό σας και έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Έπειτα, αναλύστε μαζί με το παιδί σας, ωστόσο χωρίς να το κατηγορείτε, και αφιερώστε λίγο χρόνο μιλώντας σχετικά με το γιατί έχασε και τι θα μπορούσε να είχε κάνει καλύτερα. Επικεντρωθείτε σε αυτά που μπορούν να βελτιωθούν.
Η λέξη «ακόμα» έχει μεγαλύτερη βαρύτητα απ’ όσο πιστεύουμε!
Ας μάθουμε όλοι/ες να τη χρησιμοποιούμε. Όταν το παιδί σας φωνάζει «Δε μπορώ να κερδίσω!» συμπληρώστε τη φράση του λέγοντας: «Ακόμα! Δε μπορείς να κερδίσεις ακόμα!». Είναι αυτό το σημείο που ξεκινάμε να καταλαβαίνουμε ότι μπορούμε να πετύχουμε πράγματα απλά δεν έχουμε φτάσει ΑΚΟΜΑ εκεί. Εστιάζετε έτσι στην καλλιέργεια μιας θετικής νοοτροπίας, που σκοπό έχει να διδάξει στα παιδιά ότι για να πετύχουμε τους στόχους μας πρέπει να μη σταματάμε την προσπάθεια.
Και μην ξεχνάτε… Αν τα παιδιά δε βιώσουν ποτέ την απογοήτευση δε θα μάθουν ποτέ να χάνουν ευχάριστα!
Τσακκίρη Κατερίνα – Νηπιαγωγός
